Fotorelacja z działań patrolu Natura 2000
W drugiej części sezonu 2021 (od 1 maja do 31 sierpnia 2021) wolontariusze Patrolu Natura 2000 monitorowali Dolinę Dolnej Wisły, Żwirownię Skoki, rezerwat przyrody Jezioro Wieleckie oraz obszar wodno-błotny Mościska.
Na terenie Żwirowni Skoki w drugiej połowie sezonu obserwowane były śmieszki (ok. 10 000 par lęgowych), mewy czarnogłowe (ok. 5 par), mewy siwe oraz rybitwy rzeczne.
Fot. 1. Śmieszka – Żwirownia Skoki, 08.05.2021. Fot. Wojciech Ożga
Fot. 2. Rybitwa rzeczna – Żwirownia Skoki, 28.06.2021. Fot. Wojciech Ożga
Fot. 3. Mewa siwa – Żwirownia Skoki, 11.06.2021. Fot. Wojciech Ożga
Z ptaków pozaprojektowych obserwowano m.in. pleszki, sójki, bogatki, sroki, pierwiosnki, krzyżówki szpaki, czernice, perkozy dwuczube, dzwońce, łabędzie nieme, grzywacze, zięby, kormorany, kosy, pliszki siwe, kwiczoły, bażanty, kapturki, płaskonosy, żurawie, ohary i wilgi.
Fot. 4. Dzwoniec na Żwirowni Skoki, 04.05.2021. Fot. Wojciech Ożga
Fot. 5. Grzywacz na Żwirowni Skoki, 08.05.2021. Fot. Wojciech Ożga
Fot. 6. Łabędź niemy na Żwirowni Skoki, 08.05.2021. Fot. Wojciech Ożga
Fot. 7. Żuraw na Żwirowni Skoki, 08.05.2021. Fot. Wojciech Ożga
Fot. 8. Perkoz dwuczuby na Żwirowni Skoki, 08.05.2021. Fot. Wojciech Ożga
Fot. 9. Kwiczoł na Żwirowni Skoki, 04.05.2021. Fot. Wojciech Ożga
Na Jeziorze Wieleckim na sztucznej wyspie obserwowane były zarówno śmieszki jak i rybitwy rzeczne. Z powodu dużej odległości od miejsca obserwacyjnego trudno było wolontariuszom ocenić jaka jest liczba par lęgowych. Widziano ok. 17 osobników rybitwy rzecznej i ok. 6 osobników śmieszki.
Na Mościskach w drugiej części sezonu obserwowano do 500 par lęgowych śmieszki. Z ptaków pozaprojektowych obserwowano gęgawy, czaple siwe, perkozy dwuczube, łyski, płaskonosy, krzyżówki, głowienki, czaple siwe i błotniaki stawowe.
W Dolinie Dolnej Wisły sezon lęgowy w siedliskach antropogenicznych (filary mostów, sztuczne wyspy oraz Port Zimowy w Toruniu), niezależnych od poziomu wody, osiągnął szczyt w czerwcu. W Porcie Zimowym obserwowano mewy siwe gniazdujące na dalbach cumowniczych. W koloniach na filarze mostu Zawackiej w Toruniu (731 km Wisły), na umocnieniach filaru mostu w Fordonie (775 km Wisły), na filarach mostu w Opaleniu (764 km Wisły) oraz w kolonii na zalewie papierni Kwidzyn (764 km Wisły) gniazdowały rybitwy rzeczne i śmieszki. Rybitwy rzeczne obserowanowano również na naturalnych wyspach w okolicy Ciechocinka (710 km Wisły).
Fot. 10. Mewy siwe w Porcie Zimowym w Toruniu, 736 km Wisły, 24.04.2021. Fot. Joanna Treder
Fot. 11. Wysiadująca mewa siwa na dalbie cumowniczej w Porcie Zimowym w Toruniu, 736 km Wisły, 21.06.2021. Fot. Tomasz Michnik
Fot. 12. Pary lęgowe śmieszki i rybitwy rzecznej w kolonii na zalewie papierni Kwidzyn na 864 km Wisły, 26.06.2021. Fot. Klaudia Zawadzka
Fot. 13. Pary lęgowe śmieszki i rybitwy rzecznej w kolonii na zalewie papierni Kwidzyn na 864 km Wisły, 26.06.2021. Fot. Klaudia Zawadzka
Fot. 14. Pary lęgowe śmieszki i rybitwy rzecznej w kolonii na zalewie papierni Kwidzyn na 864 km Wisły, 03.07.2021. Fot. Klaudia Zawadzka
Fot. 15. Kolonia na zalewie papierni Kwidzyn na 864 km Wisły, 07.08.2021. Fot. Klaudia Zawadzka
Fot. 16. Pary lęgowe śmieszki w kolonii na zalewie papierni Kwidzyn na 864 km Wisły, 26.06.2021. Fot. Klaudia Zawadzka
Fot. 17. Pary lęgowe śmieszki i rybitwy rzecznej w kolonii u podstawy filaru mostu w Fordonie na 775 km Wisły, 23.06.2021. Fot. Wiesław Florkowski
Fot. 18. Pary lęgowe rybitwy rzecznej w kolonii u podstawy filaru mostu w Fordonie na 775 km Wisły, 27.06.2021. Fot. Wiesław Florkowski
Z początkiem czerwca na Wiśle poziom wody opadł na tyle, że odsłonił naturalne siedliska lęgowe – śródrzeczne, piszczyste łachy. Jednak wiele niższych i mniejszych łach, gdzie w uprzednich latach gniazdowały ptaki projektowe, pozostało zalanych. Kolejne wezbranie pojawiło się pod koniec lipca.
Fot. 19. Wysoki poziom wody na 705 km Wisły, 03.06.2021. Fot. Joanna Liedtke
Fot. 20. Śmieszki na odsłaniającej się łasze na 710 km Wisły, 27.06.2021. Fot. Tomasz Szczęsny
Fot. 21. Odsłaniające się łachy na 739 km Wisły, 10.07.2021. Fot. Joanna Treder
Fot. 22. Zatopione łachy na 686 km Wisły, 11.07.2021. Fot. Piotr Kłonowski
Fot. 23. Wysoki stan wody na 750 km Wisły, 25.07.2021. Fot. Justyna Kacprzak
Fot. 24. Wysoki stan wody na 746 km Wisły, 28.08.2021. Fot Grzegorz Dawidowicz
W przerwach pomiędzy wezbraniami, które wypadały w różnym czasie na różnych odcinkach Wisły, ptakom projektowym udało się z sukcesem wyprowadzić lęgi. W obszarze Wolontariusze licznie obserwowali śmieszki, rybitwy rzeczne, rybitwy białoczelne oraz sieweczki rzeczne, a także piskliwce. Udało się sfotografować parę lęgową piskliwców na odcinku Wisły niedaleko Włocławka. Piotr Kłonowski raportował „dwie pary ptaków, obserwowane w siedlisku lęgowym, wykazujące oznaki zaniepokojenia oraz zachowania terytorialne. Gniazdowanie prawdopodobne.”
Fot. 25. Piskliwiec – para lęgowa na 684 km. Wisły 19.06.2021. Fot. Piotr Kłonowski
Fot. 26. Sieweczka rzeczna i piskliwiec na odcinku 702-717 km Wisły, 17.07.2021. Fot. Wojciech Ożga
Obserwacje wysiadujących sieweczek rzecznych nie zostały udokumentowane, jednak pary lęgowe zgłaszane były na siedmiu odcinkach.
Fot. 27. Sieweczka rzeczna na 884 km Wisły, 04.07.2021. Fot. Ewelina Dysko
Fot. 28. Rybitwa białoczelna i sieweczki na 884 km Wisły, 11.07.2021. Fot. Ewelina Dysko
Fot. 29. Sieweczka rzeczna odciągająca obserwatora od gniazda poprze udawanie złamanego skrzydła na 689 km Wisły, 11.07.2021. Fot. Piotr Kłonowski
Jako jedne z najmniejszych i najmniej widocznych ptaków projektowych, były narażone na wiele zagrożeń, spośród których szkody wynikające z działań człowieka są na pierwszym miejscu.
Fot. 30. Płoszenie ptaków przez wędkarzy: świeże obozowisko w bliskiej odległości od stnowiskaa lęgowego sieweczki rzecznej na 689 km Wisły, 11.07.2021. Fot. Piotr Kłonowski
Mimo niebezpieczeństw, jak pisze Daniel Gadziemski (odcinek 702-710 km Wisły), „sieweczki rzeczne (na łasze przybrzeżnej) dobrze sobie radziły mimo wielu wizyt ludzi z psami nawet.” Na odcinku obserwowano także „Notorycznie ślady po quadach i innej obecności człowieka.” (DG)
Fot. 31. Sieweczka rzeczna na odcinku 702-717 km Wisły, 17.07.2021. Fot. Marek Trymerski
Fot. 32. Sieweczka rzeczna na odcinku 702-717 km Wisły, 17.07.2021. Fot. Wojciech Ożga
W sezonie 2021 udało się udokumentować w różnych lokalizacjach rybitwy białoczelne oraz rybitwy rzeczne, w tym również pary lęgowe.
Fot. 33. Rybitwa rzeczna na 884 km Wisły, 24.07.2021. Fot. Ewelina Dysko
Fot. 34. Wysiadująca rybitwa białoczelna na 710 km Wisły, 07.07.2021. Fot. Tomasz Szczęsny
Fot. 35. Pary lęgowe rybitwy białoczelnej na 757 km Wisły, 20.06.2021. Fot. Anna Wiśniewska
Fot. 36. Rybitwa białoczelna z dwoma pisklakami oraz nurogęsi na 757 km Wisły,19.07.2021. Fot. Anna Wiśniewska
Fot. 37. Kolonia rybitwy rzecznej na 884 km Wisły, 10.07.2021. Fot. Ewelina Dysko
Fot. 38. Pary lęgowe rybitwy rzecznej na 739 km Wisły, 26.06.2021. Fot. Joanna Treder
Fot. 39. Pary lęgowe rybitwy rzecznej na 884 km Wisły, 13.06.2021. Fot. Ewelina Dysko
Wyjątkowa okazja do obserwacji i dokumentowania par lęgowych z bliższej niż zazwyczaj odległości pojawiła się podczas rejsu łodzią w dniu 17.07.2021, który był częścią szkolenia praktycznego.
Fot. 40. Rybitwy białoczelne na odcinku 702-717 km Wisły, 17.07.2021. Fot. Marek Trymerski
Fot. 41. Rybitwy białoczelne na odcinku 702-717 km Wisły, 17.07.2021. Fot. Marek Trymerski
Fot. 42. Rybitwa białoczelna na odcinku 702-717 km Wisły, 17.07.2021. Fot. Wojciech Ożga
Fot. 43. Rybitwa rzeczna na odcinku 702-717 km Wisły, 17.07.2021. Fot. Wojciech Ożga
Fot. 44. Rybitwa rzeczna na odcinku 702-717 km Wisły, 17.07.2021. Fot. Wojciech Ożga
Fot. 45. Rybitwy rzeczne na odcinku 702-717 km Wisły, 17.07.2021. Fot. Wojciech Ożga
Fot. 46. Para lęgowa rybitwy białoczelnej na odcinku 702-717 km Wisły, 17.07.2021. Fot. Wojciech Ożga
Fot. 47. Rybitwy białoczelne na odcinku 702-717 km Wisły, 17.07.2021. Fot. Wojciech Ożga
Fot. 48. Rybitwy białoczelne na odcinku 702-717 km Wisły, 17.07.2021. Fot. Wojciech Ożga
Fot. 49. Rybitwa rzeczna z pisklętami na odcinku 702-717 km Wisły, 17.07.2021. Fot. Wojciech Ożga
Spośród zagrożeń w Dolinie Dolnej Wisły, w drugiej części sezonu, najczęściej raportowanym było drapieżnictwo ptaków, kolejnym – płoszenie związane z obecnością ludzi (pływanie, biwakowanie). Spośród drapieżników raportowano obecność wrony siwej, pustułek, bielików, oraz błotniaka stawowego.
Fot. 50. Polujący błotniak na odcinku 702-717 km Wisły, 17.07.2021. Fot. Marek Trymerski
Fot. 51. Bielik na odcinku 702-717 km Wisły, 17.07.2021. Fot. Wojciech Ożga
Fot. 52. Wrony siwe w Porcie Zimowym w pobliżu siedliska mewy siwej na 736 km Wisły, 25.07.2021. Fot. Joanna Treder
Fot. 53. Bielik na 760 km. Wisły, 19.07.2021. Fot. Anna Wiśniewska
Fot. 54. Bielik na 707 km Wisły, 27.07.2021.Fot. Tomasz Szczęsny
Fot. 55. Bieliki na 715 km Wisły, 21.06.2021. Fot. Tomasz Szczęsny
Fot. 56. Zagrożenie związane z obecnością człowieka w pobliżu siedlisk lęgowych rybitwy rzecznej na 884 km Wisły, 04.07.2021. Fot. Ewelina Dysko
Fot. 57. Przykład zagrożenia wynikającego z działalności człowieka: obozowisko na łasze na 758 km Wisły, 07.07.2021. Fot. Anna Wiśniewska
Obserwacje ptaków pozaprojektowych w Dolinie Dolnej Wisły obejmowały wiele gatunków, w tym m.in. czapli, nurogęsi, trzmielojada, kokoszki, pliszki siwej i żółtej, strzyżyków, krzyżówek, gajówek, gąsiorków, kormoranów, czajek, bocianów czarnych, oharów, cyraneczek, pleszek, kulików wielkich, żurawi.
Fot. 58. Czajki na 884 km Wisły, 24.07.2021. Fot. Ewelina Dysko
Fot. 59. Cyraneczki na 756 km Wisły, 27.06.2021. Fot. Anna Wiśniewska
Fot. 60. Czapla siwa – Port Zimowy w Toruniu na 736 km Wisły, 26.06.2021. Fot. Joanna Treder
Fot. 61. Kormorany na 884 km Wisły, 24.08.2021. Fot. Ewelina Dysko
Fot. 62. Czapla na 757 km Wisły, 16.08.2021. Fot. Anna Wiśniewska
Fot. 63. Pliszka siwa na 710 km Wisły, 21.06.2021. Fot. Tomasz Szczęsny
Fot. 64. Liczne ptaki zbierające się do odlotu na 792 km Wisły, 07.08.2021. Fot. Karol Banasik
Fot. 65. Liczne ptaki zbierające się na łasze na 868 km. Wisły, 04.08.2021. Fot. Martyna Witek
Fot. 66. Trzmielojad na odcinku 702-717 km Wisły, 17.07.2021. Fot. Marek Trymerski
Fot. 67. Nurogęsi na odcinku 702-717 km Wisły, 17.07.2021. Fot. Wojciech Ożga
